Çocuklarda Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
Kitaplar, çocukların dil becerilerinin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Çocukların kitaplar sayesinde düşünme ve hayal kurma becerileri gelişir. Bu bağlamda kitap çocukları bilişsel, duygusal, ruhsal ve ahlaki açıdan geliştiren en önemli araçtır. Uzmanlar çocuklarda kitap okumanın belli bir yaşı olmadığını belirtiyorlar.
Daha bebekken kızıma kitaplar okuduğumda kızımın oldukça eğlendiğini fark ettim. İlerleyen süreçte ise kızımın dil gelişiminin olumlu yönde etkilediğini bizzat deneyimledim. Bebeklik döneminde özellikle aldığım hareketli ve resimli kitapların bunda oldukça faydası oldu.
Peki çocuklarımıza kitap okuma alışkanlığını nasıl kazandırabiliriz?
Eğitimciler çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmanın en önemli yolunun, çocukların erken yaşlardan itibaren kitaplarla tanışması gerektiğini söylemekteler. Okuma alışkanlığı, kitap okumayı öğrendikten sonra bilinçli ve sürekli olarak devam ettirebilme süreci olarak görülmektedir. Bu nedenle anne babalara büyük sorumluluklar düşmektedir. Anne ve babalar çocukları için kitap seçerken kitapların çocuğun yaşına uygun olmasına dikkat etmelidir.
Küçük yaştan itibaren çocukların gözlemleyerek öğrendiklerini göz önüne alırsak, evde mutlaka biz ebeveynler de çocukların yanında kitap okumalıyız. Ayrıca evde mümkünse kütüphane oluşturulmalı, çocuğa oyuncakların yanı sıra kitaplar alınmalı ve birlikte okunma saatleri düzenlenmelidir.
Daha erken çocukluk döneminde ise çocuğa masallar ve hikayeler okunarak çocuğun ilgisini bilgisayar, tablet televizyon gibi teknolojik aletlerden farklı yönlere yöneltmesi sağlanmalıdır. Ebeveynler de bilgisayar ve televizyon karşısında geçirdiği zamanı kısıtlayarak çocuğa örnek olmalıdır. Çocuk boş kaldığında etrafında oyalanmak için tablet ya da bilgisayar yerine, erken çocukluk döneminde ilgisini çekecek hareketli kitaplar daha sonraki dönemlerde ise yaşına uygun kitaplar bulabilmelidir. Çocuk, etrafında ne kadar çok kitap ve kitap okuyan kişi görürse kitap okuma alışkanlığını da o kadar fazla edinir. Doğum günleri ve diğer özel günlerde kitap hediye etmek veya kitap hediye almak konusunda özendirilmelidir. Ancak bu konuda baskıcı olunmamalıdır.
Aileden sonra öğretmenler ve okul arkadaşları da kitap okuma alışkanlığı konusunda çocuklar üzerinde çok etkilidir. Kreşlerden başlayarak tüm öğretim kurumlarında kitap okuma alışkanlığı kazandıracak etkinlikler yapılmalıdır. Kitapçılara, kütüphanelere ve kitap fuarlarına geziler düzenlenmelidir. Ödev hazırlayan çocuklar, ödevlerini internetten araştırmak yerine kitap ve ansiklopedi gibi kaynaklardan araştırma yapmaya yönlendirilmelidir.
Eğer dikkat eksikliği olan bir çocuğunuz varsa ve ona kitap okuma alışkanlığı kazandırmak istiyorsanız başlangıçta onun kendi istediği kitapları seçmesine izin verin. Kitap okuma saatleri düzenleyin. Başlangıçta bu sürenin çok uzun olmamasına dikkat edin. Yavaş yavaş süreyi artırabilirsiniz. Ona kitap okuyun ve size hikâyeyi özetlemesini isteyin. Okuduğunuz hikâyeyi bir yerinde kesip devamını çocuğun getirmesini isteyin. Fırsat bulduğunuz her anda dikkat artırıcı oyunlar ve egzersizler yapın.
Çocuklarda ders çalışma alışkanlığı
Çocuklarda düzenli ders çalışma alışkanlığının gelişmesi için öncelikle anne babaların bazı kurallara uyması gerekir. Bunlardan ilki çok erken dönemde çocuğa sorumluluk duygusunun verilmesidir. Üzerine aldığı görevi zamanında ve tam olarak gerçekleştirmesi öğretilmelidir. Sonuçta ödevler, çocukların sorumluluklarıdır. Anne babalar evde çocuğa ders çalışması için gerekli fiziksel ortamı sağlamalıdır. Okuldan gelen çocuk önce dinlenmeli, karnını doyurmalı daha sonra belli bir süre içinde ödevlerini yapmalıdır. Çocuklar ödevleri ile ilgili sorular sorduğunda bunlar cevaplanmalı ancak çocuğun ödevi ebeveyni tarafından yapılmamalıdır. Ödevlerin tamamlanıp tamamlanmadığı kontrol edilmeli ancak ödev üzerinde düzeltme yapılmamalıdır. Çalışma bittiğinde çocukla etkili zaman geçirilmelidir.
Ayrıca bakınız,
Meb 1000 Temel Eser Listesi İlköğretim İçin
